Rachmaninov festival - Complete Piano concertos
Sergei Rachmaninov,
Isle of the Dead, Op. 29
Piano Concerto No. 1 in F-sharp minor, Op. 1
The Rock, Op. 7
Piano Concerto No. 2 in C minor, Op. 18
Rachmaninov was slechts 17 jaar oud toen hij in 1890 begon aan de compositie van zijn Eerste pianoconcerto. Dit werk ontstond tijdens twee idyllische zomers op het landgoed Ivanovka (500 km ten zuidoosten van Moskou), waar zijn neef, de iets oudere concertpianist Alexander Siloti zich voorbereidde op de komende concertseizoenen door Griegs Pianoconcerto in te studeren. Het is dan ook niet toevallig dat Rachmaninovs Eerste pianoconcerto hiermee veel verwantschappen toont: de algemene structuur, maar ook de dramatisch-heroïsche openingsakkoorden. In 1917 nam Rachmaninov zijn Eerste pianoconcerto opnieuw onder handen. Het is die versie, met een uitgepuurde orkestratie en pianopartij, die vandaag wordt gespeeld.
Kort voor de eeuwwisseling belandde Rachmaninov in een zware depressie. De desastreuse première van zijn Eerste symfonie in oktober 1897 kelderde het zelfvertrouwen van de jonge componist. Een behandeling met hypnose sloeg echter aan en Rachmaninov begon terug te componeren. Dat resulteerde in de première van zijn Tweede pianoconcerto, een compositie die hij opdroeg aan de psychiater die hem behandelde. Het Tweede pianoconcerto is misschien wel Rachmaninovs meest geliefde werk: luisteraars worden meegevoerd via diepe, inktzwarte afgronden en breed uitgestrekte, idyllische velden naar ijle hoogten waar het moeilijk wordt nog te ademen. Een ongebreideld verlangen doordesemt elke noot van de extreem veeleisende partituur.
Twee symfonische gedichten staan eveneens op het programma van dit concert. Voor De rots haalde Rachmaninov zijn inspiratie uit twee versregels van Lermontov: “De gouden wolk drijft door de nacht / Over de borst van een gigantische rots.” Daarnaast diende ook een verhaal van Tsjechov, over de ontmoeting tussen een oude man en een jong meisje in een herberg op kerstavond, als inspiratiebron. Zijn symfonische gedicht Het dodeneiland componeerde Rachmaninov na het zien van een reproductie van het gelijknamige schilderij van de Zwitserse symbolist Arnold Böcklin. In de maat 5/8 roeit een man in een klein bootje naar een somber eiland vol cipressen en klassieke architectuur.
Cristian Măcelaru, dirigent
Behzod Abduraimov, piano
Denis Kozhukhin, piano
Gerealiseerd met de steun van de Tax Shelter van de Belgische Federale Overheid 
