De Finse dirigente Eva Ollikainen, artistiek leider en chef-dirigent van het Iceland Symphony Orchestra, maakt op 31 maart 2023 haar debuut bij het Belgian National Orchestra. Als opera- en concertdirigente wordt ze geroemd voor haar natuurlijke autoriteit, aanstekelijk enthousiasme en elegant-verfijnde directietechniek. Het programma dat ze dirigeert – Schubert, Korngold en Larcher – reflecteert haar liefde voor het Duitse romantische repertoire én haar ambitie om het publiek ook te laten kennismaken met minder evident repertoire.
 

Is er een rode draad in het concert dat je dirigeert?
Jazeker! Het gaat over vluchtelingen. We kozen het thema echter lang voordat Rusland Oekraïne binnenviel. Vandaag is de oorlog die Rusland begon 16 dagen oud en het thema spijtig genoeg relevanter dan ooit. Nu al spreekt men over 2 miljoen vluchtelingen … Als Europeanen moeten we ons afvragen hoe we in deze situatie zijn aanbeland. Waar hebben we gefaald? En hoe kunnen we vandaag helpen? Wie weet hoeveel vluchtelingen er zullen zijn op het moment dat ons concert plaatsvindt …

Donkere tijden inderdaad …
Klopt, maar tegelijkertijd ook niets nieuws onder de zon. In zo’n situatie is het zeer moedig en zeer schoon dat het Belgian National Orchestra dit moeilijke thema tot in de concertzaal brengt. Sommige mensen claimen dat muziek apolitiek is, maar dat is niet waar. Beethoven was duidelijk een politiek componist. Denk maar aan zijn Derde, zijn Vijfde en zijn Negende symfonie. Ook Shostakovich en Sibelius voelden de noodzaak om via muziek hun politieke ideeën te communiceren.

Hoe past Korngolds Vioolconcerto binnen deze thematiek?
Korngold was zelf een vluchteling. Aangekomen in Hollywood zwoor hij dat hij enkel nog filmmuziek zou schrijven totdat het regime van Hitler was gevallen. Met het Vioolconcerto, in 1947 gefinaliseerd, keert hij terug naar de klassieke concertmuziek. Een opmerkelijk stuk met tussen de lijnen de bijna aandoenlijk-naïeve boodschap dat op het einde het goede altijd zal zegevieren.

En dan is er nog de Tweede symfonie van Thomas Larcher, een Oostenrijks hedendaags componist.
Hij begon aan dat werk in 2015, op het hoogtepunt van de vluchtelingencrisis, toen heel wat mensen verdronken in de Middellandse Zee. De ondertitel van Larchers Tweede symfonie is ‘Kenotaph’: een monument voor de doden, een lege tombe voor zij die niet meer teruggevonden worden. Eigenlijk is, nu een volgende vluchtelingenstroom zich op gang trekt, die vluchtelingencrisis van 2015 nog altijd niet opgelost … Los van de gehele politieke context beschouw ik de Tweede symfonie als een toekomstige klassieker, iets wat we over 100 jaar nog zullen spelen. Het is een bijzonder werk. De partituur bevat heel wat intense momenten en hier en daar vind je, ondanks de thematiek, pure schoonheid.

Migratieverhalen, tochten naar het beloofde land, kunnen uiteindelijk ook zeer positief eindigen.
Klopt, als we met zijn allen ons hiervoor inspannen … Ik ben zeer dankbaar dat het Belgian National Orchestra dergelijke muziek durft te programmeren. Dat is in deze tijden niet evident. Voor het publiek zal het uitermate boeiend zijn om drie componisten te ontdekken die op totaal verschillende wijze hebben gereageerd op de problematiek van het moeten vluchten. We spelen meesterwerken die aanzetten tot reflectie, maar die ook emotioneel ongelofelijk zullen beroeren.

Klik hier voor info & tickets