FÊTE DE LA MUSIQUE
György Ligeti, Concert Românesc
Piet Swerts, Sehnsucht - Fünf Stimmungsbilder nach Marie-Jo Lafontaine for cello and orchestra (World Premiere)
Ludwig van Beethoven, Symphony No. 5 in C minor, Op. 67
De Hongaarse componist György Ligeti had net als zijn landgenoten Bartók en Kodály bijzonder veel interesse in Roemeense volksmuziek. Rond 1950 studeerde hij aan het Folklore Instituut van Boekarest en nam hij ook deel aan verschillende tochten om Roemeense en Hongaarse volksmuziek op te nemen. Op basis van enkele verzamelde volksmelodieën componeerde Ligeti het Roemeens Concerto. Ofschoon deze vroege compositie, bestaande uit vier korte delen, weinig verraadt van Ligeti’s latere modernistische stijl (en eerder aanleunt bij de muziek van Bartók), provoceerden enkele dissonante klanken de autoriteiten dermate, dat het Roemeens Concerto al na één repetitie verboden werd.
Piet Swerts, afkomstig uit Tongeren, is een van de bekendste Belgische componisten. Hij schreef onder andere in 1993 het verplichte werk van de Koningin Elisabethwedstrijd: het vioolconcerto Zodiac. In dit concert gaat zijn in 2021 gecomponeerde celloconcerto Sehnsucht in première. Vijf foto’s van Marie-Jo Lafontaine, een Belgische beeldend kunstenaar, fotografe en video-artieste, vormden de inspiratiebron voor deze nieuwe compositie, waarvan de creatie wordt gespeeld door de Chinese cellist Yibai Chen (Tweede Prijs Koningin Elisabethwedstrijd 2022).
Beethovens Vijfde symfonie is misschien wel het beroemdste werk uit de geschiedenis van de klassieke muziek. Het sterk ritmische openingsmotief – drie korte slagen en één lange slag – zou Beethoven ooit omschreven hebben met de woorden “zo klopt het noodlot aan de deur”. Anders dan bij de Grieken was het noodlot in het tijdperk van de verlichting echter geen kracht meer aan dewelke men zich blind onderwierp. In vier bewegingen baant Beethoven zich in zijn Vijfde symfonie dan ook een weg van de duisternis (het openingsdeel in c klein) naar het licht (het slotdeel in C groot). “Verlichting is de bevrijding van de mens uit de onmondigheid die hij aan zichzelf te danken heeft,” zo beweerde de Duitse filosoof Immanuel Kant ooit. De onheilspellende noodlotslagen uit de eerste beweging ondergaan verschillende metamorfoses en keren in de vierde beweging uiteindelijk terug in een heldere, triomferende mars.
Joshua Weilerstein, dirigent
Yibai Chen, cello
© Photo by Paul Marc Mitchell
