Shostakovich Festival - Lezing van Ruben Goriely

Van politieke rebellie tot muzikale revolutie: hoe je vandaag naar Shostakovich moet luisteren

Ruben Goriely (UCL) - Lezing in het Frans

Het contrast tussen het Concerto voor piano, trompet en strijkers enerzijds en de 13de symfonie anderzijds is groot en biedt ons de kans om de complexiteit van de muziek van Shostakovitch van alle kanten te benaderen. Het eerste is een vrolijk werk van een nog jonge componist, geschreven voor solisten en een strijkorkest, het tweede een indrukwekkende symfonie, zowel vanwege de bezetting als door haar symbolische belang, van een componist die al door ziekte is getekend. En ook al zijn deze werken heel verschillend, toch schemert in allebei de originaliteit van de componist door, en slaagt hij er vandaag nog altijd in interesse te wekken. Het Concerto voor piano, trompet en strijkers herdefinieert de dynamiek van het soloconcerto door er een derde partij aan toe te voegen, de trompet, die telkens onverwachts tussenbeide komt. De 13de symfonie overstijgt dan weer de wetten van de klassieke symfonie. Ze voegt koren en een solist toe en sluit op die manier aan bij de historische traditie waartoe ook de 9de symfonie van Beethoven behoort. De tegenstellingen tussen deze twee emblematische en tegelijk atypische werken bieden ons de gelegenheid om de resultaten van de vele musicologische onderzoeken naar deze Russische componist te interpreteren.

We zullen dus niet alleen ingaan op de politieke biografie van Shostakovich, maar ook op zijn muziek. Wat is haar plaats in de muziekgeschiedenis? Wat leert ze ons nu nog en hoe kunnen we er het beste naar luisteren om ze te begrijpen?