“Een dirigent is een vehikel ten dienste van de muziek. Een vaartuig dat samen met een orkest muziek tot leven werkt.”

Wat is uw eerste jeugdherinnering wat betreft klassieke muziek?
Ik was een jaar of drie geweest. We hadden thuis een klein pijporgel met pedalen. Mijn moeder gebruikte haar voet om geluid te produceren terwijl ik op haar schoot zat en de pianotoetsen probeerde aan te raken. Mijn ouders wilden absoluut dat ik piano leerde spelen maar op het eind van de Culturele Revolutie waren nagenoeg alle westerse instrumenten vernietigd. Mijn vader besloot dan maar zelf een piano voor me te bouwen. Ik prijs me gelukkig dat ik vanaf een heel jonge leeftijd ben opgeleid door mijn ouders.

Op elfjarige leeftijd zette u uw muziekstudies verder aan het Central Conservatory Of Music in Beijing.
Ik was eerst een aantal jaar student piano vooraleer ik mijn eerste dirigent-leraar ontmoette. De meeste dirigenten beginnen pas op hun twintigste. Ik was 16 toen mijn dirigent-leraar me uitnodigde om repetities bij te wonen en de pianobegeleiding van een koor voor mijn rekening te nemen. Ze merkte dat ik een zeer goed gehoor had en heel goed partituren kon lezen. Ze bracht me wat basistechnieken bij en daarna ben ik aan de dirigentenopleiding begonnen. In het derde jaar van die opleiding gaf diezelfde leraar me de kans om te debuteren als dirigent tijdens twee opvoeringen van Figaro’s Bruiloft van Mozart, samen met het Central Opera House Orchestra. Ik was 20 toen. Veel heeft te maken met toeval. Op een bepaald moment is het gewoon beginnen rollen.

Wanneer wist u dat u een professionele dirigent wilde worden?
Toen ik meedeed aan de Maazel-Vilar Dirigentenwedstrijd in Carnegie Hall in 2002. Ik was toen al 28. Ik was de gedeelde winnaar van de wedstrijd. Een journalist vroeg: “Je hebt gewonnen. Zie je dirigeren als een carrière?' Ik zei: “Het zou misschien een beetje te laat zijn om er niet verder mee te gaan (lacht).

Heeft u moeilijkheden ervaren in het verdere verloop van uw carrière?
Jezelf voorstuwen om altijd te verbeteren, daar komt het op neer. Maar ik denk dat het nu een betere tijd is voor iemand als ik, een vrouw uit Azië, om eerlijk beoordeeld te worden op de uitvoeringen die ik breng.

Bestaat er, desondanks, nog steeds een dubbele standaard voor vrouwen van kleur in de klassieke muziekwereld?
Oh ja. Het gaat ook breder dan alleen dirigeren. Ik klink misschien pessimistisch, maar dat is gewoon hoe het historisch gezien altijd geweest is. Het zal nog een paar eeuwen duren vooraleer het volledig is verdwenen.

Ziet u zichzelf in dat opzicht als een rolmodel voor andere vrouwelijke dirigenten?
Het was nooit een streefdoel, maar helaas, of gelukkig, ben ik een rolmodel. Omdat ik al even meedraai. Ik had destijds twee vrouwelijke leraren die aan het Conservatorium van Moskou hebben gestudeerd. Zij waren toen mijn rolmodellen. Als ik nu zelf de jongere generatie kan aanmoedigen, dan maakt me dat gelukkig.

Als dirigent hebt u de regie in handen van een orkest. Ik neem aan dat u heel rationeel moet zijn. Is het ook mogelijk om concentratie te combineren met een gelukzalige glimlach en enige emotie en fantasie?
(Lacht) Muziek dient emotioneel te zijn. Zoniet is muziek koud en leeg. Qua omgang met de muzikanten moet je rationeel zijn, het hoofd koel houden en het grotere plaatje voor ogen hebben. Dirigeren zelf mag op een expressieve manier opdat het goed zou samen gaan met de muziek. Je hebt altijd wat extra scherpte nodig om een hoger niveau te bereiken.

Bent u na al die jaren nog zenuwachtig voor een concert? Of eerder zen?
Er is altijd wel wat gezonde spanning. Enkele minuten voor een concert focus ik me enkel nog op de uitdagingen die de muziek met zich meebrengt. Ik wil dat de muziek en de partituur mij leiden. Zelf ben ik een vehikel ten dienste van de muziek. Een dirigent is een vaartuig dat samen met het orkest muziek tot leven brengt.

Tot slot: wat mogen we verwachten van de concerten in Bozar?
Het is zes jaar geleden dat ik voor het laatst met het Belgian National Orchestra heb gewerkt. Het is een zeer expressief orkest. Deze keer staat o.a. Mahler op het programma. Het gaat geweldig klinken. En de Vijfde symfonie van Sjostakovitsj is een zeer krachtige symfonie waar het orkest wel raad mee weet. Het is een  fantastisch programma!